LIBER II MACCHABEORUM 3

₁igitur cum sancta civitas habitaretur in omni pace

leges etiam adhuc optime custodirentur

propter Oniae pontificis pietatem

et animos odio habentes mala

₂fiebat ut ipsi reges et principes

locum summo honore dignum ducerent

et templum maximis muneribus inlustrarent

₃ita ut Seleucus Asiae rex de reditibus suis praestaret

omnes sumptus ad ministerium sacrificiorum pertinentes

₄Simon autem de tribu Beniamin

praepositus templi constitutus contendebat

obsistente sibi principe sacerdotum

iniquum aliquid in civitate moliri

₅sed cum vincere Onian non posset

venit ad Apollonium Tharseae filium

qui illo tempore erat dux Coelesyriae et Foenicis

₆et nuntiavit ei

pecuniis innumerabilibus plenum esse aerarium Hierosolymis

et communes copias inmensas esse

quae non pertinent ad rationem sacrificiorum

esse autem possibile sub potestate regis cadere universa

₇cumque rettulisset Apollonius ad regem

de pecuniis quae delatae erant

ille accitum Heliodorum qui erat super negotia eius

misit cum mandatis ut praedictam pecuniam transportaret

₈statimque Heliodorus iter adgressus

specie quidem quasi per Coelesyriam et Foenicen civitates esset

peragraturus

re autem vera regis propositum perfecturus

₉sed cum venisset Hierosolymam

et benigne a summo sacerdote in civitate esset exceptus

narravit de dato indicio pecuniarum

et cuius rei gratia adesset apparuit

interrogabat autem si vere haec ita essent

₁₀tunc summus sacerdos ostendit deposita esse haec

et victualia viduarum ac pupillorum

₁₁quaedam vero esse Hircani Tobiae viri valde eminentis

in his quae detulerat impius Simon

universa autem argenti talenta quadringenta esse et auri

ducenta

₁₂decipi vero eos qui credidissent loco et templo

quod per universum mundum honoratur

pro sui veneratione et sanctitate

inpossibile omnino esse

₁₃at ille pro his quae habebat in mandatis a rege

dicebat omni genere regiae deferenda

₁₄constituta autem die intrabat de his Heliodorus ordinaturus

non modica vero per universam civitatem erat trepidatio

₁₅sacerdotes autem ante altare cum sacerdotalibus stolis

iactaverunt se

et invocabant de caelo eum qui de depositis legem posuit

ut his qui deposuerant ea salva custodiret

₁₆iam vero qui videret summi sacerdotis vultum

mente vulnerabatur

facies enim et color inmutatus declarabat internum animi dolorem

₁₇circumfusa enim erat viro maestitia quaedam et horror

corporis

per quae manifestus aspicientibus dolor cordis

eius efficiebatur

₁₈alii etiam congregati de domibus confluebant

publica supplicatione obsecrantes

pro eo quod in contemptum locus esset venturus

₁₉accinctaeque mulieres ciliciis pectus per plateas confluebant

sed et virgines quae conclusae erant procurrebant ad Onian

aliae autem ad muros

quaedam vero per fenestras aspiciebant

₂₀universae autem protendentes manus in caelum deprecabantur

₂₁erat enim misera commixtae multitudinis

et magni sacerdotis in agone constituti expectatio

₂₂et hii quidem invocabant omnipotentem Deum

ut credita sibi his qui crediderant cum omni integritate conservarentur

₂₃Heliodorus autem quod decreverat perficiebat

eodem loco ipse cum satellitibus circa aerarium praesens

₂₄sed spiritus Omnipotentis

magnam fecit suae ostensionis evidentiam

ita ut omnes qui ausi fuerant parere ei ruentes Dei virtute

in dissolutionem et formidinem converterentur

₂₅apparuit enim illis quidam equus terribilem habens sessorem

optimis operimentis adornatus

isque cum impetu Heliodoro priores calces elisit

qui autem ei sedebat videbatur arma habere aurea

₂₆alii etiam apparuerunt duo iuvenes

virtute decori optimi gloria speciosique amictu

qui circumsteterunt eum et ex utraque parte flagellabant

sine intermissione multis plagis verberantes

₂₇subito autem Heliodorus concidit in terram

eumque multa caligine circumfusum rapuerunt

atque in sella gestatoria positum eiecerunt

₂₈et is qui cum multis cursoribus et satellitibus praedictum ingressus

est aerarium portabatur

nullo sibi auxilium ferente manifesta cognita Dei virtute

₂₉et ille quidem per divinam virtutem iacebat mutus

₃₀hii autem Dominum benedicebant

quia magnificavit locum suum

et templum quod paulo ante timore ac tumultu erat plenum

apparente omnipotente Domino

gaudio et laetitia impletum est

₃₁tunc vero ex amicis Heliodori quidam rogabant

confestim Onian

ut invocaret Altissimum

et vitam donaret ei qui in supremo spiritu erat constitutus

₃₂considerans autem summus sacerdos ne forte rex suspicaretur

malitiam aliquam ex Iudaeis circa Heliodorum consummatam

obtulit pro salute viri hostiam salutarem

₃₃cumque summus sacerdos exoraret

idem iuvenes eisdem vestibus amicti adstantes Heliodoro dixerunt

Oniae sacerdoti gratias age

nam propter eum tibi Dominus vitam donavit

₃₄tu autem ab eo flagellatus

nuntia omnibus magnalia Dei et potestatem

et his dictis non conparuerunt

₃₅Heliodorus autem hostia Deo oblata

et votis magnis promisit ei qui vivere illi concessit

et Oniae gratias agens recepto exercitu repedabat ad regem

₃₆testabatur autem omnibus

ea quae sub oculis suis viderat opera magni Dei

₃₇cum autem rex interrogasset Heliodorum

quis est aptus adhuc semel Hierosolymam mitti

ait

₃₈si quem habes hostem aut regni tui insidiatorem

mitte illuc et flagellatum eum recipies

si tamen evaserit eo quod in loco vere sit Dei quaedam

virtus

₃₉nam ipse qui habet in caelis habitationem

visitator et adiutor est loci illius

et venientes ad malefaciendum percutit ac perdit

₄₀igitur de Heliodoro et aerarii custodia ita se res habet